Devrim Yapanlar Asla Cezasız Kalmaz

Black Power Salute hikayesidir.

Yıl 1966, Tommie Smith adında 22 yaşındaki bir atlet 200 metre yarışlarına hazırlanıyor. Siyahi bir sprinter olan Tommie Smith büyük gelecek vaat ediyor. San Jose State Üniversitesinde burslu olarak okuyan Smith okuldaki antrenörlerinin desteği ile 7 Mayıs 1966 günü Amerika Atletizm seçmelerine girme kararı alır. 200 metre yarışacak Tommie Smith'i o ana kadar tanıyan çok az kişi vardır. Vakit gelir, yarış başlar ve Smith müthiş bir start alır. Finişi gördüğünde ise derece 19.50'dir. Bu derece Amerika rekoru olarak kayıtlara geçer. Bu rekor tam 44 yıl sonra kırılacaktır. 16 Mayıs 2010 günü Tyson Gay Amerika rekorunu yeniler.

Tommie Smith'in yaptığı bu büyük çıkıştan sonra atletizm dünyasındaki herkesin ilgisi bu siyahi atlete yoğunlaşır. Amerika seçmelerini birinci olarak bitiren Smith, 1967 Tokyo Dünya Atletizm Şampiyonasına katılmaya hak kazanır. Bütün beklentilerin yönü aynıdır, altın madalya. 21 Ağustos günü beklenen an gelmiştir. Tommie Smith tartan pistte yerini almıştır. Start verilir ve yine öne çıkan isim Tommie Smith olur. Finiş çizgisini de ilk sırada geçen atlet tahmin edebileceğiniz gibi yine Smith olacaktır. Amerika gazeteleri bu başarılara pek ilgi göstermez, küçük anektodlar şeklinde spor köşelerinde yer verir.

Büyük bir yıldız olma yolunda ilerleyen Tommie Smith, 1968 Meksika Olimpiyatlarına katılmayı başarır. Yanında bir siyahi arkadaşı daha vardır bu sefer. Adı John Carlos. Smith ve Carlos aynı üniversitede okumaktadır. Bu iki siyahi genç Amerikalı, Meksika'da Amerika'yı 200 metre yarışlarında temsil edeceklerdir. Carlos, Smith'den bir yaş küçük, 23 yaşındadır Meksika'ya geldiğinde. İki atlette çok formdadır ancak güçlü bir rakipleri vardır. Adı Peter Norman. Avustralyalı atlet 26 yaşında ve Avustralya rekorunun sahibidir. Stada gelen tüm Meksikalılar yarışı heyecanla beklemektedir.

1968 yılında Amerika'da ırkçı hareketler üst seviyedeydi. Siyahilere karşı yapılan ayrımcılık tavan yapmıştı. 4 Nisan 1968 günü siyahi haklarının savunucusu Martin Luther King Jr.' suikast sonucu ölmüş, o günden itibaren siyahilerin de Amerika'ya karşı güveni neredeyse yok olmuştu. Ayrıca 1968 yılında Vietnam Savaşı devam etmekteydi. Amerika'nın Vietnam'ın yağmur ormanlarına yolladığı çoğu askerin deri rengi siyahtı. Bu yüzden siyahiler, Amerika'ya büyük bir nefret duyuyorlardı.

Tommie Smith ve John Carlos da Amerika'daki bu durumdan rahatsız olan atletlerdi. Eğer yarışı kazanırlarsa, madalya töreninde bir şeyler yapmalıydılar. Düşündüler, düşündüler ancak akıllarına iyi bir fikir gelmedi. Sonunda yarıştaki rakipleri Peter Norman'a danışmaya gittiler. Peter Norman ise eşitlikçi ve özgürlükçü bir kafa yapısına sahipti. Bu nedenle Smith ve Carlos'un teklifini reddetmedi ve onlara çok iyi bir teklif sundu. Norman teklifi şuydu; Smith ve Carlos madalya törenine çıplak ayakla gidecekti. Smith'in sağ elinde, Carlos'un sol elinde siyah bir eldiven olacaktı ve Amerikan ulusal marşı okunurken, eldiven takılı eller havaya yumruk şeklinde kaldırılacaktı.

Bu konuşmalardan sonra, üçlü piste geldi ve yarışa hazırlandılar. Yarışın favorisi son dünya şampiyonu Tommie Smith idi. Peter Norman ise onu en çok zorlayacak isim olarak ön plana çıkıyordu. 16 Ekim 1968 günü statta start verildi ve yine Tommie Smith müthiş bir start aldı. Peter Norman ve John Carlos ikincilik için mücadele veriyordu. Smith finişi gördüğünde derece 19.83 idi. İkinci olan Peter Norman'ın derecesi 20.07 idi -ki bu yeni bir Avustralya rekoruydu. Kürsünün son basamağındaki John Carlos'un derecesi ise 20.10 idi. Beklenen şekilde yarış sonuçlanmış, Smith altın madalyaya ulaşmıştı.

Aynı gün içerisinde madalya töreni vardı. Smith ve Carlos, Peter Norman'ın verdiği talimatlar doğrultusunda yapacakları özgürlükçü eyleme hazırdılar. Madalyalar takıldı, sıra milli marşa gelmişti. Herkesin dikkati ayakları çıplak olan ve ellerinde siyah eldiven olan Smith ve Carlos'taydı. "Ah, söyle, görebiliyor musun şafağın ilk ışıkları" dizeleri kasetten çalınırken, siyah yumruklar havaya kaldırılıyordu. Smith ve Carlos, tüm dünyaya büyük bir cesaretle kocaman bir mesaj veriyordu. Yumrukları dimdik havada, kafaları yere bakar şekilde dinlediler, ulusal marşlarını. Sonunda onlara özgü bir şekilde kürsüden indiler, sessizce.

Daha sonra tüm dünyada bu devrimin yankıları oldu. Fakat devrimi yapanların kafaları bir daha gökyüzünü görmedi. Olimpiyat komitesi, 2 siyahi atleti siyasi sembol sergilemekten ötürü Olimpiyat köyünden ihraç etti. Ardından Amerika Atletizm Federasyonu iki atletin bir daha milli forma altında yarışamayacaklarını açıkladı. Ardından dünyadaki tüm üst düzey yarışlardan men edildiler. Sebep ise politik figürleri temsil eden harekette bulunmuşlardı. Ancak 1936 Olimpiyatlarında sahadaki atletler dahil 38 bin kişi politik figür (Nazi) yaparken kimsenin çıkmamıştı. Herkesin sesi yerine göre çıkıyordu.

Smith ve Carlos'un Olimpiyat köyünden ihraç edilmesinden sonra Peter Norman'ın fikri veren kişi olduğu öğrenildi. Peter Norman'a da aynı ceza uygulandı ve Olimpiyat köyünden ve Avustralya milli takımında ihraç edildi. Onun da atletizm kariyeri bir anda bitirildi. 3 başarılı genç atlet bir anda ortadan kaybolmuştu. Peter Norman hâlâ Avustralya rekorunun sahibi ancak bedeni ebediyete ulaştı. 3 Ekim 2006 günü Avustralyalı atlet hayata veda etti. Eşitlikçi ve özgürlükçü bir adam olan Norman'ın cenazesi taşıyan en öndeki iki kişi kimdi sizce? Tabii ki Tommie Smith ve John Carlos'tu. Onlar kadim dostlarına karşı en büyük görevlerini yerine getirmişlerdi.

John Carlos ise o günden sonra büyük maddi sıkıntılar çekti. Ancak gelişen Amerika içinde sonunda değer bulmaya başladı. 2008 yılından beri ESPN kanalında atletizm yarışları için yorumculuk yapıyor. Ayrıca 2005 yılından beri mezun olduğu üniversite olan San Jose State Üniversite'sinde öğretim görevlisi olarak çalışıyor. Ancak yaptığı protestodan sonra geçirdiği sıkıntılı günleri asla unutmuyor.

Tommie Smith ise John Carlos gibi büyük maddi sıkıntılar çektikten sonra kendini yazarlığa verdi. Bugüne kadar 3 Peter Norman ile ilgili olmak üzere 19 kitap yazdı ve Amerika'da bu kitaplar çok tutuldu. Yine John Carlos gibi mezun olduğu üniversitede öğretim görevlisi olarak çalışıyor. Ayrıca Tommie Smith'i en son Pekin Olimpiyat Stadında görmüştük. Usain Bolt'a altın madalya taktırılarak bir nevi özür dilenmişti.

- 200 metre yarışının videosunu izlemek isteyenler buradan,
- Madalya törenini izlemek isteyenler buradan buyursun.